AMD – Age-related Macular Degeneration – zwyrodnienie plamki związane z wiekiem, jest chorobą dotyczącą centralnego, najważniejszego obszaru na dnie oka zwanego plamką. Na AMD szczególnie narażone są osoby po 50-55 roku życia, mające niebieskie oczy, częściej chorują kobiety. Wśród czynników ryzyka wymienia się: zmiany miażdżycowe, nadwzroczność, palenie tytoniu, narażenie oczu na promieniowanie słoneczne (promienie ultrafioletowe UVA, UVB). AMD jest jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty osób dorosłych na świecie. Zwykle zmiany dotyczą obu oczu, choć nie muszą pojawiać się równoczasowo. Objawy AMD to m.in.: pogorszenie widzenia – zauważalne zwłaszcza przy czytaniu, czytane litery są zamazane i niewyraźne, pojawia się krzywienie linii prostych, pojawiają się: tzw. metamorfopsje, (powiększenie lub pomniejszenie obrazu), mroczek centralny – ciemna plama w centralnym polu widzenia, obniżona czułość kontrastu i widzenia barwnego.

Wyróżniamy dwie formy zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem: suchą oraz wysiękową.

• Postać sucha (zanikowa) występuje najczęściej (90% przypadków). Jest łagodniejszym typem AMD i cechuje się powolnym postępem choroby. Pogorszenie ostrości wzroku następuje stopniowo, w ciągu miesięcy lub lat. W tej postaci stopniowo dochodzi do utraty widzenia centralnego. Podstawą procesu patofizjologicznego są złogi (druzy) powstające w jednej z warst siatkówki oraz zaniki siatkówkowo-naczyniówkowe.
• Postać wysiękowa (mokra, neowaskularna) występuje znacznie rzadziej (ok. 10% przypadków). Ma zwykle ciężki przebieg, zazwyczaj ze znaczną utratą widzenia. U podstaw patofizjologii tej postaci AMD leży powstawanie nieprawidłowych naczyń w okolicy plamki, które tworzą tzw. błonę podsiatkówkową (neowaskularną). Na dnie pojawiają się przesięki i krwotoki. W końcowym stadium AMD wysiękowego może dojść do powstania tarczowatej blizny i trwałego uszkodzenia siatkówki.